زنده‌یاد خالقی نه‌تنها با خلق بیش از یکصد اثر آوایی و آموزه‌هایش از مکتب استاد علینقی وزیری کوشید تا بر ارزش‌های موسیقی اصیل ایران بیفزاید که نقش تأثیرگذاری نیز در حفظ و احیای فرهنگ و موسیقی اصیل ایرانی داشت.

روح‌الله خالقی که سرود «ای ایران» از مشهورترین آثار برجای‌مانده او است در زمانی که بسیاری از اهالی موسیقی با روی آوردن به سازهای اروپایی از موسیقی اصیل ایرانی دور می‌شدند، برای حفظ موسیقی ایرانی تلاش بسیاری انجام داد. بدون شک می‌توان گفت استاد خالقی یکی از مهم‌ترین هنرمندانی بود که به بقای موسیقی سنتی اصیل ایران کمک کرد.

این استاد بزرگ که با تکیه بر باورهای دینی و آرمان‌های ملی، سال‌های زندگانی‌اش را وقف پیشرفت موسیقی ملی و پرورش اندیشه‌های پویا و خلاق کرد در کنار خلاقیت‌های موسیقیایی‌اش در تألیف و نگارش هم دستی داشت و تا پایان حیات آن را ادامه داد. او 14 کتاب را به‌نگارش درآورد که کتاب «سرگذشت موسیقی ایران» و کتاب «نظری به موسیقی» مهم‌ترین منابع درباره تاریخ موسیقی به‌شمار می‌رود.

هرچند که آفتاب عمرش کوتاه بود، در همان فرصت کوتاه توانست کتیبه فرهنگ را با آثار آوایی و پژوهشی خود به‌دور از هر گرایش سیاسی ماندگار کند.

تصنیف «ای ایران» را که بیانگر روح لطیف و احساس پاک میهن‌دوستانه‌اش است بدون آن‌که واژه‌ای بیگانه در آن به‌کار رفته باشد، در فضای حماسی و در آواز دشتی ظرف مدت یک هفته به‌گونه‌ای می‌سازد که هر ایرانی با شنیدن این تصنیف بی‌اختیار به افتخار و پاس ایران بزرگ به‌پا می‌خیزد.

در تعاریف یونسکو، چنین آثاری که نسل‌به‌نسل منتقل می‌شود، مصداق تمام‌عیار «میراث فرهنگی ناملموس» است. از همین رو، سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در اردیبهشت 1396 به شماره 1395 مفتخر شد «ای ایران، ای مرز پرگهر» را در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت کند، هرچند که پیش از این، این سرود جاودانه در دل و جان مردم ایران‌زمین ماندگار شده بود.

* معاون میراث‌فرهنگی کشور

انتهای پیام/